Erbo-dis-esternut
Achillea ptarmica
Asteraceae Compositae
Autre noum : Boutoun-d'argènt.
Noms en français : Achillée ptarmique, Herbe à éternuer.
Descripcioun :L'erbo-dis-esternut èi devengudo raro au nostre, malodi l'avalimen di relarg umide. Es uno grando planto que trachis en coulounìo e qu'a gaire d'óudour. Li fueio soun estrecho, en lanço e dentado dous cop.
Usanço :Sèmblo pas nous faire esternuda tóuti ! Èi couneigudo pèr mens faire peta (carminativo) e coume remaisso doulour, majamen pèr li dènt. A passa tèms, li fueio èron mastegado. En Asìo e en Acadìo soun manjado en soupo, pamens la planto sèmblo empouisounanto pèr li bèsti (chivau, fedo, vaco).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,2 à 1,7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea ptarmica L., 1753
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753